НАРТЛА! МАЛКЪАР - КЪАРАЧАЙ НАРТ ЭПОС
НАРТЫ! ГЕРОИЧЕСКИЙ ЭПОС БАЛКАРЦЕВ И КАРАЧАЕВЦЕВ
ТЕКСТЫ
IV. ДЕБЕТ — АЛАУГАН — КЪАРАШАУАЙ
Алауган белгили тулпар болгъанды. Ол къатын алмай кёб тургъанды.
Бир кюн эл, джыйылыб, Алауганнга: «Энди сен къатын алмасанг, боллукъ тюлдю, сени джашынг болуб, сен ёлгенден сора, бизге тамада болмаса, биз джашаялмабыз»,— деб, бютеу бирден тилегендиле.
Сора Алауган баргъанды да, беш башлы эмегенни къызын алгъанды да келгенди. «Барыгъыз, келин келтирдим, юйге кийиригиз!» — дегенди. Адамла барсала — эмеген къыз къубулуб тура. Не этерик эдиле, келтиргендиле да Алауганны юйюне салгъандыла.
Сора эмеген къатын хар джыл сайын бир сабий табханды. Алай а, не келсин, хар табхан сабийин ашаб баргъанды. Бир кесекден, кесини сабийлерин ашагъаны бла къалмай, элде сабийлени да ашаб тебирегенди.
Эл, тёзе туруб, бир кюн адамла, джыйылыб, Алауганнга: «Да энди сен къатынны къоратмасанг, бизге джашау жокъду»,— дегендиле.
«Да, къорат дей эсегиз, къоратайым, не этерикме, алай а энтда бир кесек тёзюгюз, сылтаулуду, бу джол сиз айтханча, бир джаш табарыкъ эсе уа»,— деб, Алауган къатынына тиймей къойгъанды. Алай айтыб, Алауган, къатыны сабий табар кюнню сакълаб тебрегенди.
Тогъуз ай кетиб, къатынны сабий табар кюню джетгенлей, гёзеннге кириб букъгъанды. Сора къатыны, бир алтынкекел джаш табыб, былай ашай тебирегенлей, Алауган, чабыб кириб, къатыныны тишлерин бычагъы бла сындырыб, джашын сыйыргъанды.
Сыйырыб, аны да эмчек анасына элтиб: «Анам, ма муну асыра!» — деб бериб, къатынын да, ала барыб, чегетде къоюб келгенди.
|