НАРТЛА! МАЛКЪАР - КЪАРАЧАЙ НАРТ ЭПОС
НАРТЫ! ГЕРОИЧЕСКИЙ ЭПОС БАЛКАРЦЕВ И КАРАЧАЕВЦЕВ
ТЕКСТЫ
VI. БЁДЕНЕ — РАЧЫКЪАУ
Еречыкъау уллу, мазаллы адам болгъанды. Аты да, асыры уллудан, нарт сыртладан бири тенгли болгъанды. Ол бара, жюрюй кетип, бир уллу тойгъа жолугъады. Тойчула: «Кел, тойгъа къошул, тепсе»,— демегендиле. Аллай хал- ларын кёргенде, къамичи бла уруп, тойну ортасына киргенди. Тойдан тепси, къанга алмай чыкъмазын билип, жюз аякъ кирген нарт топпанны бозадан, сырадан толтуруп, тогъуз доммай этни биширип, учалай салып, аллына чыгъ- ардыла.
Атыны жюгенин сол билегине кийдирип, топпанны, учаланы да къолуна алып, эки къапханлай этни, бир тартханлай жюзаякълы топпанны тартып бошады. Тепсини, аякъны ызына ашырып: «Мен муну бла боллугъум жокъду»,— дейди.
Ол заманда юйню иеси: «Къайда болса хаулеле бери келедиле да, мында къаладыла»,— дейди. Бу сёзлени эшитгенде: «Мен маржама, мында турсам, бу хыликке иш мени ёлтюрдю»,— деп жолгъа чыкъды. Аны кетгенин тойну иесини юй бийчеси эшитип: «Бюгюн мени абадан къызымы тоюду. Алай Ёречыкъауну жолундан ким къайтарса да, мен анга он ат жюгю алтын берирме, кичи къызымы да аны къайтаргъаннга къалынсыз берирме»,— дейди.
Алайдан бир жигит Ёречыкъауну ызындан сюрюп тебирегенди. Алай ол жигит аны жолда сюрюп бара, аллына бир къуртха жолукъгъанды. Хапарлашхандан сора: «Сен аны жетсенг: „къайытсанг — алгъышым, къайытмасанг — къаргъы- шым“,— дерсе».— деп юйретди аны къуртха. Жетип алай айтхандан сора, «Сени алай юйретген тюп болсун!» — деди Ёречыкъау.
Ала къайытып келгенлеринде, уллу юйню, хан бийчеси кичи къызын къай- таргъан жигитге, ортанчы къызын а Ёречыкъаугъа береди.
|