Эртте-эртте, дорбунлада тургъанда,
Таш тегене, агъач элек болгъанда,

Кёк Тейриси Жер Тейрисин алгъанды,
Кёк кюкюреп, бу Жер бууаз болгъанды.

5 Тогъуз жылны, тогъуз кюнню бууаз болуп тургъанды,
Жер жарылып, сора Дебет туугъанды.

Суу анасы алып аны жууагъанды,
Череклени аны ауузуна бургъанды.

Суу анасы эмчек ана болгъанды,
10 Ол ёсдюрюп, акъыл бла толгъанды.

Ол Дебетни отдан болгъанды жюреги,
Къурчдан болгъанды санларыны кереги.

Сингирлери, жыя кибик, созулгъанды,
Керек болса, ол ызына жыйылгъанды.

15 Хар бир жиги, безги кибик, ачылгъанды,
Сюймесе уа, артына жыйылгъанды.

Жаны, къаны отдан болгъанд къуралып,
Къолу жетсе, таш эригенд, къызарып.

От Тейриси отну тилин билдиргенди,
20 Жер Тейриси ташла тилин билдиргенди,
Суу Тейриси ашын, сууун ийгенди.

Дебет бир кюн нарт таулагъа баргъанды,
Ташла бла сёлеше, анда къалгъанды.

Ала бла оноу, кенгеш этгенди,
25 Ташла алып, ол элине жетгенди.

Ол ташланы къолу бла эзгенди,
Хар бир ташда не болгъанын сезгенди.

Ол ташланы, гыржын кибик, ашагъанды,
Кёп ташлада не барлыгъын сынагъанды.

30 От Тейриси болушханды Дебетге —
Кёп ташладан не сюйсе да этерге.

Темир анга тылы кибик болгъанды,
Къалай сюйсе, алай ары бургъанды.

Отну, сууну, жерни тилин билгенди,
35 Ол, нарт болуп, темирчиге киргенди.

Хар бир ташда не болгъанын кёргенди,
Ол ташланы, бузла кибик, эритгенди.

Кюбелени, къалкъанланы ишлегенди,
Усталыкъны ол эбине тюшюннгенди,
40 Тау ташланы, шишлик этип, биширгенди.

Ол ишлегенди алгъа тери кёрюкню,
Ол чыгъаргъанды жер юсюне темирни,
Ол башлагъанды, жандырып ташкёмюрню.

Гюрбежисин салып Тырмы тауну жолунда,
45 Темирлени, чайыр кибик, созгъанды къолунда.

Ол Дебетни чемерлигин билгендиле,
Жюз-жюз нартла сапаришле бергендиле.

Тырмы таудан магъаданын тюшюргенди,
Садакъ окъла, кюбе этип кийдиргенди.

50 Дебет бу жанында темирлени созгъанды,
Усталыгъы хар бир нартны озгъанды.

Хар кюн сайын жюз къылычны битдиргенди,
Нарт аскерге кёп затланы этгенди.

Къылычлары ташланы, сапынныча, кесгендиле,
55 Окълары уа Минги таудан ётгендиле.

Кюбелерин къылыч алмагъанды,
Садакъ окъ да андан ётюп болмагъанды.

Дебет мында, бу жанында тауланы,
Кёп сауутла этип тапдыргъанды.

60 Таула башы бла ол жанына узалып,
Къара тенгизге сугъуп къатдыргъанды.

Чий темирни болат этип бергенди,
Нарт аскерге кёп садакъла этгенди.

Генже тайгъа кюбе этип бергенди,
65 Садакъ бла уруп аны кёргенди.

Къылыч бла атны уруп сынагъанды,
Ол, кесмей, ауузу сынып, къамагъанды.

Садакълары Минги таудан ётгендиле,
Окълары Къара тенгизге тюшгендиле.

70 Нарт аскерни сауут кючю ёсгенди,
Къылычлары къаяланы кесгенди.

Нарт халкъы кёп жигитликле этгенди,
Хар керекни Дебет этип бергенди.

Дебет болгъанды темирлени чыгъаргъан,
75 Темир ишге юйренирге буюргъан.