НАРТЛА! МАЛКЪАР - КЪАРАЧАЙ НАРТ ЭПОС
НАРТЫ! ГЕРОИЧЕСКИЙ ЭПОС БАЛКАРЦЕВ И КАРАЧАЕВЦЕВ

ТЕКСТЫ

IV. ДЕБЕТ — АЛАУГАН — КЪАРАШАУАЙ

Къарашауай, факъыра кийимле кийип, акъ сюекден этилген сыбызгъысын да алып, нарт элледе айланнганды. Ол сыбызгъыны согъуп тебиресе, агъачда къанатлыла, жаныуарла тохтап тынгылагъандыла. Сыбызгъыны ариу тауушу нарт эллегле эшитилгенди.

Нартла аллай уста сыбызгъычы ким болгъанын танымагъандыла. Уллу сейирге, тамашагъа къалгъандыла. «Бар да, аны ким болгъанын бил да кел»,— деп Сибилчини жибергендиле.

«Мени анам чыран бузду, аны сютюн ичгенме, темир бешикде ёсгенме. Атам а нарт Алауганды»,— дегенди къонакъ.

Сибилчи келип, Къарашауайны жууабын нартлагъа айтханда, ала анга бек сейир, тамаша болгъандыла. «Бузну сютю болмайды, буз сабий тапмайды, бу не адам эсе да, бизге тапсыз келгенди»,— дегендиле.

Ёрюзмекни къызы, сыбызгъыны тауушун эшитгенинде, бара тургъан жеринде сын болуп къалгъанды. «Барып, ол факъыра сыбызгъычыны бери алып кел»,— деп, адам жибергенди.

«Сени Ёрюзмекни къызы чакъырады»,— деп баргъанды ол адам.

Къарашауай келгенде, къыз: «Сен сыбызгъыны алай ариу сокъгъан, жыр айта да биле болурса, бир жырласанг эди»,— деди. «Мен жыр айта билмейме, андан эсе сыбызгъыны согъулгъанына иги тынгыласанг, жырны сёзлерин ангыларса»,— деди.

Сыбызгъы бла: «Юйню ожагъы къынгырды, терезелери терс жанында ишленнгендиле»,— деп сокъду. Къыз алай сокъдургъанын ангылады, факъырачы болмагъанын билди.

«Юйню ожагъы къынгыр болса да, тютюню тюз чыгъады, терезеле терсинден салыннган эселе да, юйню жарытадыла»,— деп жууаплады.

Къарашауай къызны ол жууабын жаратды. Сора: «Мен суусапма»,— дегенди. Къыз, Ёрюзмекни жыллыкъ бозасын чыгъарып, аллына салды. Къарашауай тасханы билип, юйюне къайтды.