Алгъыш
Бир сейирд бу ёмюр, бу джомакълы ёмюр!
Джашауну атламын къарау сокъур кёрюр.
Алай а джюрекден джол къыйынд джюрекге,
Джер ушайд кюкюртге, джут адам — сернекге.
Джокъду джерде тынчлыкъ, адамла ашыгъыш
Къайры барадыла, болмагъанча таныш?

Ашарыкъдан толу тепсини джанына
Олтургъан адамла чырт ач болмасынла!
Сёз нёгер табылмай, хар ким да башына
Къалыб, ол ачлыкъны чырт сынамасынла!
Джерни сабийлери, дуния мал амалтын
Тас этмегиз Джерден адамлыкъны шартын!

Джерни уланлары, уллу кёллю болсакъ,
Джашауну чегинде сюелмесек биз сакъ,
Къоркъуулуд бу ёмюр, ачылса къазауат,
Джер болур кюл-кёмюр, тас болур адам ат!
Дайымлы джашаргъа адамда амал бард, —
Сакъла рахатлыкъны гитче, уллу эм къарт!
(Альберт Узденов)

* * *

Келинни джыры
Келинни алыб келебиз, джол беригиз!
Чинг ариуун сайлагъанбыз, ма кёрюгюз!
Келин келед, эшиклени кенг ачыгъыз,
Къой союгъуз, къонакълагъа той этигиз!

Келген келин сюе, келсин, ой-орайда!
Этген ишин биле, келсин, ой-орайда!
Игиликни бери этсин,ой-орайда!
Аманлыкъны кери этсин, ой-орайда!

Джарыб келсин джулдузча!
Джылтырасын къундузча!
Таза болсун аны юйю,
Аны юсю, юйюрю!

Сюйюм берсин кёзлери!
"Ийнан" болсун сёзлери!
Ышара, кюле келсин!
Ишин да биле, келсин!

Алыб келебиз сизге кёгюрчюнчюкню,
Он бармагъындан бал тамгъан
келинчикни.
Насыбха эшик ачыгъыз, джол къоюгъуз!
Огьурлу конде этилсин бу тоюгъуз!

Келген келин къутлу болсун, ой-орайда!
Хар ким мны ариу кёрсюн, ой-орайда!
Абсынлагъа юлгю болсун, ой-орайда!
Ачхыч болсун ол джашаугъа!

Джашау болсун бирликде,
Бир бирни сюймекликде!
Джарысынла джюрекле!
Тюз болсунла иннетле!

Тюз иннет джашасын!
Зарны кюе ашасын!
Ашхы юлгю алсынла
Амандан кенг къалсынла!

Огъурлу болсун келинни аякъ ызы!
Кёб болсунла аны табхан джашы, къызы!
Хар заманда ачыкъ болсун чоюн башы!
Берекетли болсун къолу, этген ашы!

Эгиз-эгиз сабий туусун, ой-орайда!
Сегиз-сегиз насыб джаусун,ой-орайда!
Дуниягъыз мамыр болсун, ой-орайда!
Алгъышыбыз къабыл болсун, ой-орайда!

Акъыллары тюз болсун!
Ёмюрлери джюз болсун!
Ашхылыкъгъа чабсынла!
Насыбны кёб табсынла!

Джашау болсун бирликде,
Бир бирни сюймекликде!
Джарысынла джюрекле!
Тюз болсунла иннетле!

Аякълары тазаланнган бозады.
Ашхы киши муну ичерге базады.
Ач къарнынгы ... этген бозады.
Аманлыкъны кери элтген - тартады.

Келген келин къутлу болсун, ой-орайда!
Кёб джан берсин, ... болсун, ой-орайда!
Къууанчыбыз уллу болсун, ой-орайда!
Джангы юйдеги толу болсун, ой-орайда!

Алгъыш аякъ алайыкъ!
Джарыкъ бетден къарайыкъ!
Алгъышчы алгъыш этсин!
Тынгылагъан, - "амин", - десин.

Алгъыш аякъ къолумда,
... аллынгда.
Тамада алгъыш этсин!
Тынгылыгъын, "амин", - десин.

Джашау болсун бирликде,
Бир бирни сюймекликде!
Джарысынла джюрекле!
Тюз болсунла иннетле!

Тюз иннет джашасын!
Зарны кюе ашасын!
Ашхы юлгю алсынла
Амандан кенг къалсынла!
(Музыка Омара Отарова, стихи Ибрагима Маммеева)

* * *

1
Тейри онгарсын,
Тейри джалбарсын,
Онг айландырсын,
Онг джюрютсюн,
Игиликни бери этсин,
Дманлыкъны кери этсин,
Кесибиз сюйген кибик тейри этсин.
Келген келин насыблы болсун.
Ырызлы болсун,
Бутун буруб олтурсун
Бутлай урчукъ толтурсун.
Ышара келсин, кюле келсин,
Этер ишин биле келсин,
Келген джерин сюе келсин.
Эм алгъын таракъчы табсын,
Ызы бла таякъчы табсын.
Таракъчысы таракъ тутсун.
Таякъчысы таякъ тутсун,
Игиликни бери этсин,
Аманлыкъны кери этсин.
Кьойну тюклюсюн берсин,
Ийнекни сютлюсюн берсин.
Игилик кетмесин,
Къаргъыш джетмесин.
Аман киши айтханча болмасын,
Этилген алгъыш къабыл болсун,
Бизни сюймегенни юйю дауур болсун.
Сюйгенибиз сюйюнсюн,
Ариу кийинсин.
Алгъыш къабыл болсун,
Дуниябыз мамыр болсун,
Ырысхыбыз уллу болсун,
Терен болсун, Таммий-кёл кибик,
Кёкден дж аугъан дж ауум кибик,
Д ж ерден чыкъгъан кырдык кибик,
Келген келинчикни дж иби кибик,
Кесилген къурманлыкъны тюгю кибик.
Эшикге чыгъыб, джамчы ургъан,
Атха миниб къамчи ургъан
Балалары болсунла.
Токъ санлы толу аякъ!
Тилибизге салайыкъ,
Ичине къарайыкъ —
Къуругъан чёбню башыды,
Бу бозады, бозады,
Ашхы киши муну ичерге базады.
Ач къарынны токъ этген,
Аманлыкъны дж окъ этген,
Бек битсинле сабанла,
Ашамасынла аманла.
Башларына къарыш джетмесин,
Тюблеринден джылан ётмесин,
Бу эки адамны кеслери сюйген кибик,
Тейри этсин.
Этген муратларын табсынла,
Бир-бирин джаратсы нла,
Бу суу бла мюрзеу
Бир-бирлерине дж араш хан кибик,
Алай джараш сынла,
Алгъышчыла алгъыш этсинле,
Аминчиле амин десинле.

2
Тейри онгарсын,
Тейри джалбарсы н,
Онг атландырсын,
Онг джюрютсюн,
Игиликни бери этсин.
Аманлыкъны кери этсин,
Кесибиз сюйген кибик
Тейри этсин.
Келген келин насыблы болсун,
Ырызлы болсун,
Бутун буруб олтурсун,
Бутлай урчукъ толтурсун.
Ышара келсин,
Кюле келсин,Этер ишин
Биле келсин,
Келген джерин сюе келсин.
Эм алгъын таракъчы табсын,
Ызы бла таякъчы табсын.
Къойну тюклюсюн берсин,
Ийнекни сютлюсюн берсин,
Егюзню кючлюсюн берсин,
Атны джюрюгюн берсин.
Алгъыш кетмесин,
Къаргъыш джетмесин,
Аманла айтханча болмасын,
Игиле айтхандан къалмасын.
Бизни сюймегенни юйю дауур болсун,
Миннген аты дж ауур болсун.
Сюйгенибиз сюйюнсюн,
Акълы-кёклю кийинсин.
Сюймегенле ичлеринден кюйсюнле,
Тобукъларын тюйсюнле.
Алгъыш къабыл болсун,
Дуния мамыр болсун,
Терен болсун, Таммий-кёл кибик,
Кёкден дж аугъан дж ауум кибик,
Д ж ерден чыкъгъан кырдык кибик,
Кесилген къурманлыкъны тюгю кибик.
Эшикге чыгъыб джамчы ургъан,
Атха миниб, къамчи ургъан
Балалары болсунла!
Токъ санлы толу аякъ,
Къолубузгъа алайыкъ,
Тилибизге салайыкъ,
Ичине къарайыкъ.
Къуругъан чёбню башыды,
Къарт таулуну ашыды.
Бу бозады, бозады,
Ашхы киши муну ичерге базады.
Ач къарыины токъ этген,
Аманлыкъны дж окъ этген,
Бек битсинле сабанла,
Ашамасынла аманла.
Башларына къаргъыш джетмесин,
Тюблеринден джылан ётмесин.
Бу эки адамны кеслери сюйгеи кибик
Тейри этсин.
Этген муратларын табсынла,
Бир-бирин джаратсы нла,
Бу суу бла мюрзеу
Бир-бирине дж араш хан кибик
Алай джарашсынла,
Алгъышчыла алгъыш этсинле,
Аминчиле амин десинле.
Амин деген тилегин табсын,
Амин демеген тилин къабсын.

3
Келгенлени джоллары мамукъдан,
Джаш аулары болсун зауукъдан.
Къууанчыбыз кюнде да былай болсун,
Бу къууанчха келген насыбдан толсун.
Насыб халкъдан кетмесин,
Къыйынлыкъ анга джетмесин.
Келгенлени джаш аулары мамыр болсун
Аджаллары сабыр болсун.
Д ж аш ау болсун бирликде,
Болайыкъ бир-бирни сюймекликде.
Джарысынла джюрекле,
Тюз болсунла иннетле,
Къабыл болсунла ашхы тилекле.
Тюз иннет джаш асын,
Зарны кюе ашасын.
Ашхыладан юлгю алайыкъ,
Аманладан кенг къалайыкъ.
Стауатла маллы болсунла,
Батманла баллы болсунла.
Эгиз-згиз тёлю туусун,
Сегиз-сегиз насыб дж аусун.
Къозламагъан тиши къалмасын,
Джанлы къагъанакъ алмасын.
Д ж ауум лу болсун джазы бы з,
Мал болсун азыгъыбыз.
Семиз болсунла малла,
Бек битсинле сабанла,
Башларына къол дж етмезча,
Тюбю бла джы лан ётмезча.
Ол насыбны биз тилейбиз,
Алгъыш аякъ къолубузда,
Уча сый да аллыбызда.
Джангы келинни намысыды,
Келин юйню насыбыды.
Келген келин къутлу болсун,
Кёб джёнесин, дж уртлу болсун.
Келген келинни аягъындан,
Джылыу урсун джаягъындан.
Сюйюм берсин кёзлери,
Ийнакъ болсун сёзлери
Ы шара-кюле келсин,
Этер ишин биле келсин.
Къартха-къуртха бачхыч болсун,
Ол дж аш аугъа ачхыч болсун.
Джары къ берсин дж улдузча,
Джылтырасын къундузча.
Бек джабышсын эри бла,
Эт болгъанча тери бла.
Таза болсун тургъан юйю,
Джы лты раб ёссюн юйюрю.
Этер ишин терк толтурсун,
Абсынлагъа юлгю болсун.
Хар ким да аны ариу кёрсюн.
Тейри берсин ол насыбны,
Берир деб да умутубузд.
Ал табханы таякъчы,
Ызы бла табсын таракъчы.
Таякъчы таякъ тутсун.
Таракъчы таракъ тутсун.
Акъыллары тюз болсун,
Ёмюрлери дж ю з болсун.
Ишге юренсин къоллары,
Халкъ бла болсун джоллары,
Ашхыладан юлгю алсынла,
Аманладан кенг къалсынла.
Ашхылыкъгъа чабсынла,
Насыбны кёб табсынла.
Табыучу болсун эгизлени,
Джаш ы джексин ёгюзлени,
Къызы урсун кийизлени.
Аллах берсин ёгюзню тартханын,
Атны чабханын,
Шкокну атханын,
Къойну тюклюсюн,
Ийнекни сютлюсюн.
Алгъышчы алгъыш этсин,
Тынгылагъан амин десин,
Сыйлы аллах къабыл этсин.
Бу юйден алгъыш кетмесин,
Къаргъыш бу юйге джетмесин.
Дуниябыз мамыр болсун,
Рысхыбыз къалын болсун,
Сюйгенлерибиз сюерча,
Сюймегенлерибиз кюерча.
Тобукъларын тюерча,
Аякълары абынырча,
Джюреклери джарылырча.
Джазыбыз джауумлу болсун,
Кюзюбюз кюнлю болсун,
Къышыбыз къарлы болсун,
Халкъыбыз маллы болсун,
Хар затыбыз барлы болсун,
Къабырыбыз нюрлю болсун,
Къартларыбыз акъыл, иш юретсинле,
Джашла, къызла да аны этсинле.
Урунуб джашайыкъ,
Халал къыйын ашайыкъ.
Бир-бирибизге болушайыкъ,
Аллах сюйгенледен болайыкъ.
Боза аякъны алайыкъ,
Джарыкъ бетден къарайыкъ.
Бу суу бал чёбню башыды,
Таулуну джарыкъ ашыды.
Уллуду бу аякъны хурмети,
Джарыкъ болсун муну зтгенни беги.
Бу къыз бла джашны тоюду,
Джангы юйдегини оюнуду,
Емюрлери узакъ болсун.
Бир-бирлерин бек сюйсюнле,
Халал джашаугъа эс ийсинле.
Насыблы ишге алчы болсунла,
Келген джаугъа ачы болсунла.
Къууанчлыкъ юслеринде барсын,
Алгъыш аякъны да акъсакъал алсын.
Алгъышчы алгъыш этсин,
Файгъамбар амин десин,
Аллах къабыл этсин.
Бу боза баргъан джерге ауруу бармасын!