Къонакъ юй

Туугъан кюнюнгде къолунгда ненг бар эди?
Бетингден чибинни да къыстаялмайенг.
Энди къарыулу болуп, кёлюнг кенгнгергенди,
Ашарыгъынгы, суусаплыгъынгы да айталмайенг.

Жашауну толу-толу жашайенг,
Кишини жукъгъа да санамайенг,
Ананг-атанг къартыракъ болгъанында,
Бек ачыулу, бек хыныйенг.

Дуния дегенлери къонакъ юйдю,
Кёплерин сыйлап, кёплерин ийди,
Меникиди дегенлени да кёп кёрдю,
Саугъа орнуна да бир кебин берди.

Энди кетипми бараса, къайры бараса,
Къолунгдагъыланы къайры асырагъанса?
Жаратмагъанларынгы сыртында сал агъачдача,
Къаланг тургъанлай жерде нек жатаса?

20.11.2012

Килийса

Анамы хоюса, ата журтумса,
Адамла дыяры ариу, Килийса!
Узагъыракъ къалдым, тышында, къайгъымса
Тансыгъым жюрегимдеди, Килийса!

Кими керамит, кими топракъ юйлеринг бла,
Кими жарлы, кими бай эрлеринг бла,
Тауларынг, ташларынг, сууларынг бла,
Кёлюмю ичиндеди жеринг, Килийса!

Къышлары сууукъ, жазлары исси болмагъан,
Къарагъаны къарангы, жылагъаны мудах болмагъан,
Сюйгенине къууанып, сюймегенин къаргъамагъан,
Мени да кёлюмю алгъан эди биринг, Килийса!

Мен да бирингме, кесимча кёл алгъан,
Кеси болумумча сазынгы чалгъан,
Жашагъанларынгы ичинде бириси болгъан,
Къожа Шогъайып эди атам, Килийса!

12.11.2012

Уллу жалыныу

Шукур этген сайын ырысхыны кёбейтген,
Хата этгенибиз ючюн насыбыбызны къысмагъан,
Кесине этилген жумушну жууукъ сайлагъан,
Сангады жалыныу, сыйлы АЛЛАХ!

Болмагъан жокъдан, къара жерден,
Бизлени жаратып, тылпыу берген,
Бизлени къоруп, къоллап тургъан,
Сангады жалыныу, сыйлы АЛЛАХ!

Жашау дарманыбызны сууу,
Болмаса, болмаз тылпыуу,
Андан уллу байлыкъ болмагъан саулукъну,
Барыбызны къолуна къойма,
Сангады жалыныу, сыйлы АЛЛАХ!

Кимибизни ана, кимибизни ата этдинг,
Кимин тюрк, кимин абдал этдинг,
Шукур санга, бизни да къарачайлы этдинг,
Сангады жалыныу, сыйлы АЛЛАХ!

Келигиз, жерни юсюнден жалынайыкъ,
Жерни тюбюне киргеллей уялмайыкъ,
Хар къайда да атын айтып сыйлайыкъ,
Тамбла аллына аппа-акъ барайыкъ,
Сангады саулай махтаулукъ,
Бизлеге да мархамат эт, сыйлы АЛЛАХ!

15.12.2012

        * * *

Аягъыма илиннгенимде, «хайда, мектепге», - дедиле,
Жукъдан хапарым жокъ эди, «санга юйретирикди», - дедиле.
Айтханын жерге тюшюрме, «тамбла керекди», - дедиле,
Къараем кимди деп, «ёгретменингди», - дедиле.

Анабыз-атабызча эркелетдинг,
Кёлюню бизлеге жол этдинг,
Къарангыда кёралмаек,
Къаламынгы бизлеге чыракъ этдинг.

Ийнанчыбызда да барды жеринг,
Бир харфынга къыркъ жыл жумуш,
Аллахдан къайытсын эчирин,
Тёлеялмаз къыйыны майиш.

Мектапда той бар эди

Мектапда той бар эди, терезеден къарай эдик,
Бек хошубузгъа кете эдик, ичине киралмай эдик.
Къобузну тауушун эштгенлей, ичибиз жызылдай эди,
Хайдар къобуз согъаед, Аскербий да жырлай эди.

Электирик болмайын, чыракъла лёкюс жана эди,
Ууахты алай кете эди, киши сагъатха къарамай эди.
Энди арыдыкъ, бир солуюкъ, деп киши да айтмай эди.
Татыуун алай англа, эрттен бла болуп, танг ата эди.

Къызла бек ариу эдиле чачакълы жаулукълары бла,
Жашла бек онглу эдиле уллу адамлыкълары бла.
Хар ким олтура эди жууукълары, тенглери бла,
Къызла, жашла бир бирин сюе эди ариу накъырдалары бла.

Эндиги тойлада эскидеча ууахты кетмейди,
Жюрегибиз да жызылдамайды, къобуз башыбызны шиширеди,
Кишини сюйгени да жокъду, жууукъларын да билмейди,
Хар ким бир тенги бла арбасында олтуруп газоз ичеди.

Алтын ашалмайды

Аллах бизлеге бергенди хем акъыл, хем фикир.
Бойнубузгъа борчду шукур бла зикир.
Бирин алгъанынг ючюн, бирин бергенинг ючюн,
Бир тылпыугъа да керекди эки кере шукур.

Ол тилемей жукъ жеринден къымылдаялмайды,
Заманы келген чапракъ тюшмей туралмайды.
Санап сансыз ауурлугъу болгъан бир учакъ,
Анча сагъатны кёкде тюшмей къалай барады?

Жазлары къучагъы кёгет толу бир терек,
Къыш болгъанлай билгенинг къуру бир таякъ.
Супрасы толу жерге къачан да жюрюйдю къонакъ
Ашауу къысха жерге басмайды бир даха аякъ.

Тохтамайын акъгъан сууларын иймейин къояса,
Жерден битген бюртюкню бир даха чыгъармаса.
Хуржунларыбызны саудан алтындан толтурса,
Алтын ашалмайды, илла, гыржын болмаса.

28.11.2012

Жашау былай барады

Сыртда жанкъоз чакъгъанлай,
Шорха суула акъгъанлай,
Эл жайлыкъгъа чыкъгъанлай,
Къошда бышлакъ жыйгъанлай,
Ма энди уа жай келди.

Терек кёгет бергенлей,
Сабан бюртюк тизгенлей,
Жерде каска кёргенлей,
Ишлерикбиз биргелей,
Ох, энди уа жаз келди!

Терек тонун атханлай,
Жел сыбызгъы сокъгъанлай,
Кёкден жангур акъгъанлай,
Ашыгъыпды сакъламай,
Ма энди уа къач келди.

Таулагъа къар жаугъанлай,
Анда бузла жылтырай,
Биз сууукъдан къалтырай,
Эртте келди мычымай,
Эх, энди уа къыш келди!

06.12.2012

Ариуну сюй

Сюе эсенг, аллай бир ариуну сюй,
Эмен отда тюл, жаханим отда кюй,
Бет жарыкъ бла, къарангы къалмазча юй,
Сюе эсенг, аллай бир ариуну сюй.

Бетине къарагъанлай, къыбланы кёрюп,
Къатына барыр ючюн хар ненги берип,
Бир ышаргъанлыгъына мыйынг башынгдан кетип,
Сюе эсенг, аллай бир ариуну сюй.

Сабанда урлукъча жангур сакълап,
Кёл жанында къалгъанча суусап.
Ичерге къуюлмагъан земземге ушап,
Сюе эсенг, аллай бир ариуну сюй.

09.12.2012

Тауусулуп барабыз

Бошалып барабыз, тауусулабыз,
Кюн сайын эксилеп, азаябыз.
Артдан келген жокъду, ёсалмайбыз,
Биле тургъанлыкъгъа, хич сайсынмайбыз.

Къызларыбызны элле алып барадыла (элле алып барадыла - тюрк элледе жашагъанла деген магъанада.),
Бизни жигитле да артындан къарайдыла,
Кюзгюге къарап чачланы жан тарайдыла,
Не этгенин сорсанг, сарын салып, жылайдыла.

Уллу кёллюдю деп жукъ айталмайын,
Кёзю къарай тургъанлай, сагъынмайын,
Кесине базып да кёл да салалмайын,
Олтурады кёшеде жукъ да табалмайын.

Элни акъыллысындан кеси телибиз игиди,
Эн азындан тилибиз, адетибиз бирди,
Киши аманды деп айтмайма, игиди,
Миллетибизни азлыгъы бла илгилиди.

15.12.2012

Бизни юй

Бир ата, бир анадан туугъанбыз,
Эки къыз, сегиз жаш болгъанбыз.
Эки кёз топракъ юйге сыйыннганбыз,
Бир къангада ашап, бирге жашагъанбыз.

Атабыз юйде жатмай, къырда айланнганды,
Анабыз бир кюн солумай, тылы басханды,
Бир хоншугъа кирип олтурмай, эски жуугъанды,
Бир жангызыбызны бошуна айландырмагъанды.

Хар зат къыт болуп табылмагъанды,
Бир темирли ун эки кюннге тауусулгъанды,
Бир кюн солур мадарлары болмагъанды,
Бир кечени да бизни ач жатдырмагъанды.

Энди юй юйдеги болуп, эл ичине къошулдукъ,
Шукур, хар заман бир бирибизге болушдукъ,
Барыбыз бирге жыйылып, эскича олтурдукъ,
Ачыда кууанчда да бир бирибизни кётюрдюк.

АЛЛАХ жатхан жерлерин жаннет этсин,
Файгъамбарыбызгъа жууукъ хоншу этсин...