— Гезох улу джигит туугъан Биинёгер!
Тамада къарнашынг Умар ит ауруудан ауруйду.
— Ауруй эсе анга дарманнга не джарар!
— Анга джарарыкъ акъ маралны сютюдю,
Аны тутарыкъ ана къарнашынгы итиди.
— Мен баргъан эдим ана къарналшарыма ит тилей,
Ала манга ит кючюкню бермелле,
Эгечден туугъанны къонакъ кйбик кёрмелле.
— Санга ит бермеген, аны кибик, ит болсун,
Дуниядан да Бийнёгерлей тюб болсун.
— Андан бардым Къубайдийлеге ит тилей,
Ала мени къонакъ кибик кёрдюле,
Тилегенимде эки парий кючюк бердиле.
Аланы алыб мен уугъа айланыб тебредим,
Уллу Басханны тауларына ёрледим,
Тау башында айлана-айлана сорукъдум,
Узаймайын асхакъ кийикге джолукъдум.
Юч аякълы бир кийик чыкъды аллыма,
Быллай кюн келсин сюймегениме, къанлыма.
Юч аякълы бир кийик чыкъды аллыма,
Эки аягъындан ючюнчюсю бек мийик,
Учлары да чарыкъ тизген миз кибик.
Ол узакъ барды сабыр болуб атдырмай,
Ышаннга салыб атар кибик тохдамай.
Ол кийикни сюре-сюре тебредим,
Къарыууму бошаб, сагъыш этиб олтурдум,
Уучу башлыгъымы къар джуммакъладан толтурдум,
Къар джуммакъланы уруб, бачхыч этиб башладым,
Ёрлеб чыкъдым ол чынгыл къаяны башына,
Мыдахлыкъ келди Гезох улуну джашына
Тёрт джанына къараб кийигими кёрмедим,
Дагъыда бираз барыб, сора эследим.
Бара-барыб тёгерегим тул-тубан болду, чарс болду,
Акъ маралым мени аллымдан тас болду.
Армау болуб бир кесекни мен турдум.
— Кийик эсенг, ышаннга салыб атма къой,
Саулукъ марал эсенг, эмчегингден тартма къой?
Джашырма да айт, сен шайтанмыса, джинмисе?
Мен шайтан да тюлме, джин да тюлме,
Мен кийик тюлме, ышаннга салыб атаргъа,
Саулукъ марал тюлме, тутуб эмчегимден тартаргъа.
Мен кийик тюлме, Апсатыны ариу къызыма,
Мени къоймай эсенг, сау къайтмагъын ызынга.
Ашадынг, ичдинг — этибизден тоймадынг,
Бизни бу къая ранлада къоймадынг.
Алай болса да, мен саннга бир иги алгъыш айтайым:
Тёбен джанынг тенгиз болсун, терк болсун,
Огъары джанынг мийик болсун, кёк болсун,
Эки кёнделенинг сени шайтан кирмез бек болсун,
Аны ичинде сени джашар кюнюнг кёб болсун,
Бизни къоймай эсенг адам келмесин къатынга.
— Мен тюбедим шайтан кибик кийикге,
Ол айтханча, тёбен джаным тенгиз болду, терк болду,
Эки кёнделеним, шайтан ётмез, бек болду,
Аны ичинде мени джашар кюнюм кёб болду.
Онбеш кюнню къая ранда джашадым,
Билек этлерими кесим тутуб ашадым.
Уучу итим манга къараб юргенинде,
Къая ранда къыйынлыкъны кёргенинде,
Бутларымдан кесиб анга ашатдым,
Онбеш кюнню этим бла джашатдым.
Къарачыгъыз къарнашы Умарны тюшюне,
Оналтынчы кюн табды излей келиб юсюне.
«Тюш» деб, кёб тиледи Бийнёгерден,
Къычырыгъын эштдирелмейин джерден.
Мадар табмай ол Холамгъа чабханды.
Холам, Чегем, Басхан къалмай кслдиле,
Къая ранда Бийнёгерни кёрдюле,
Кёб мадарла, кёб лагъымла этдиле,
Мадар табмай ызларына кетдиле.
Къарнащы Умар кёз туурасындан кетмейди,
Бийнёгер а аны айтханын этмейди.
Умар аннгъа: Тюшмесенг, санга этерими айтайым, — деди.
Тамада къызынгы кюн чыкъгъаннга сатарма,
Кичи къызынгы кюн батханнга атарма,
Ариу къатынынгы къойнума алыб джатарма.
— Ол сёзледен манга хайыр чыкъмазын билеме,
Аланы айтыб энди менден тилеме,
Ёрлегенимча ызыма энер джол табмайма,
Джанымы сюеме, башымы къаядан атмайма.
Бабугейде барды мени тос къатыным,
Аны табсам, бир да кёбдю айтырым.
Анга билдиригиз, ол айтханча этерме,
Ол айтса, къаядан секириб кетерме.
Къарнашы Умар муну къабыл кёргенди,
Салыб барыб анга хапар бергенди.
— Къабартыда джашагъан келиним, къоб ёрге!
Къарнашым Бийнёгер хазырланнганды кёрюрге.
Тос къатыны тангнга дери къаты-къуту хант этди,
«Бийнёгер ёлген джерде ёллюкме» — деб ант этди.
Атланды ол, эки бутун ат этиб,
Къутас чачын саулай джамчы этиб,
Джылай-джылай кёлек аллын тамчы этиб,
Эки къолун бутларына къамчи этиб,
Чаба, джорта, ол Бийнёгерге джетгенди.
— Узалалсам, санга джетер эди билегим, — деди,
Къабыл болсун бюгюн этген тилегим.
Тюше эсенг тюш, тюшмесенг да
Ёлюгюнгю къая ранда къара къушла ашарла,
Сюйген тенглеринг кюе, бише джашарла
Секир, ёлюгюнгю къая ранда тыймачы,
Джууукъну, тенгни керексизге къырмачы.
Кесим этген акъ кёлегинги кёзлеринге чырмачы,
Алтынлыны учундан тутуб быргъачы,
Кесинг ойнаучу акъ ёшюнюме чынгачы.
Акъ кёлекни кёзлерине чырмады,
Алтынлыны бурнундан тутуб быргъады.
Аллына тюшдю Бийнёгерни тёббе чырчасы,
Ол кюнден сора къысха тохтады Бийнёгерни кийик учасы,
Илиниб чыкъдынг мындан, темир ыргъакълай,
Андан чачылыб тюшдюнг, хычын джуммакълай.
Джангыз кекелчигинг тюшдю къатынынгы аллына,
Къыбдысын алыб урду джарлы къатын къарнына.
Мийикде кёреем Апсаты къызыны къаласы,
Былай болгъанды Гезохну джигит баласы.