НАРТЛА! МАЛКЪАР - КЪАРАЧАЙ НАРТ ЭПОС
НАРТЫ! ГЕРОИЧЕСКИЙ ЭПОС БАЛКАРЦЕВ И КАРАЧАЕВЦЕВ
ТЕКСТЫ
XI. НАРТЛАНЫ ЖЫРЛАРЫ.
Эртте нартла болгъандыла. Аланы баш таматалары Деует болгъанды. Ол кеси ташланы сыгъып, аладан темир этгенди. Ол уста темирчи жаныуарланы, хансланы да тиллерин билгенди. Бир кюн Деует нартлагъа бир таякъ ишлеп бергенди. Ол таякъны агъачы къызыл болгъанды.
Ол таякъны эмегенле сюймегендиле, аны ийисинден къачхандыла. Нек десенг, мен эшитгеннге кёре, ол таякъ эмегенлеге ауруу жукъдургъанды. Ол алагъа уу, нартлагъа уа дарман болгъанды.
Нартла ол таякъ бла чыгъып, эмегенле бла сермешгендиле. Эмегенле ол таякъны ууундан ёлгендиле, дейдиле. Урушха уа нартла былай айтып чыкъгъандыла:
Къызыл таякъ, уу таякъ,
Эмегенни жыкъ, таякъ,
Жаны чыкъсын, сен тийгенлей,
Ууунгу ий анга, жетгенлей.
5 Сен нарт Тейрини таягъы,
Дулдур атны туягъы,
Къарт маралны жаягъы.
Эмегенле, сизни ёлюм таууссун,
Тукъумугъуз къурусун!
10 Нарт эллери сизден солусун,
Тамырыгъыз къурусун!
Къызыл таякъ, тий таякъ,
Эмегенлени къыр, таякъ!
Нартланы ол таякъгъа алгъышлары да болгъанды:
Къызыл таякъ, алгъыш таякъ,
15 Нарт элине алгъыш таякъ,
Нарт эллеге болушхан таякъ!
Ёлетлени къурутхан,
къыйынладан солутхан!
Жауларыбызны къурутхан!
20 Эмегенле суу башындан къурусунла!
Тейрибиз берген таякъса,
Нарт элине ийнакъса.
Ауруланы кетерген
Жандан сюйген жан таякъса,
25 Нарт халкъына сен ийнакъса!
|