|
Ёзденланы Альберт - Чолпан. |
Эртде-эртде-эртде бир джелбаш байтал,
Джукъ болур деб келтирмейин эсине,
Ташха миниб окъуй тургъан бир маджал
Кёк эшекге чам этдиртгенд кесине.
Башлагъанды озгъун байтал шош болуб,
Кеч ангылаб, башын уруб къаягъа...
Эшек окъуу ат кишнеуге къошулуб,
Къадыр туугъанд бу гюнахлы дуниягъа.
Хар бир джан да чотха сейир болдула,
Заман оза юрендиле, къойдула...
Андан юлгю алыб озгъун байталла,
Ат джыйынны тамам бетин джойдула.
Айтадыла: «Эшек-ишлер, ат-ашар»,
Бу сёз кемсиз ауур тийиб тургъанла,
Ат джыйыннга джетдирдиле дерт таша,
Кёб болдула туура-туура туугъанла.
Туугъанланы таб болмады халлары,
Къошулалмай атха не уа эшекге,
Баш насыбдан кери болуб санлары,
Джырладыла себеб излеб джюрекге:
«Баланг бармыд — деб, кёлюмю къалдырма,
Кюйюб тургъан джюрегими джандырма,
Кимсе? — деген сорууунг бла къандырма,
Эшек тюлме, ат да тюлме, къадырма!»
Озуб баргъан къарт ат болду да сабыр,
Джилтин болуб тийди анга ма бу джыр,
Джюрегинде бир огъурсуз от джанды,
Сагъыш эте, эшеклеге чамланды.
Аджирлеге хапар айтды къарт начас,
Джыйъшышыб ала оноу этдиле:
«Эшеклени дженгил къырсакъ джарамаз,
Ашыкъмайын тюб этейик!» — дедиле.
Бири айтды: «Бирликлерин кесейик,
Табанла бла айырырча ортаны,
Башчыларын къоратсала кеслери,
Ол кёзюуде биз салырбыз орчаны.
Орча салсакъ, ийнанырла ажымсыз,
(Оноу онгсуз кёзюуюнгде бек керек)
Кесигизни къадыр болсун башчыгъыз! —
Деб, оноуну бегитейик теркирек».
Экинчи да айтды: «Маджал къадырны,
Тутайыкъ да, кесибизча ийлейик,
Биз айтхандан чыкъмай турсанг, бил аны,
Эшеклеге сени башчы этейик!
Эшеклеге къадыр къылыкъларынгы
Тутдур, бир да аямай эт артларын!
Башха затха бёлме чыртда ангынгы,
Башларында къойма акъыл шартларын!..»
Къалгъанла да бирер оноу этдиле,
Оноуларын бегитдиле кенгешде.
Эшеклеге къара кюнле джетдиле,
Бир-бирине эте къанлы кюндешле.
Оноудача туякъ тийди башчыгъа,
Кёб болдула туякъланы санлары,
Кетедиле окъуй ол бир дуниягъа,
Уллукъулакъ башчыланы джанлары.
Табанлаша сериуюн да болдула,
Артха къалгъан къарыулуракъ телиле.
Эшек элле ёлюкледен толдула,
Ол кёзюуде атла кишнеб келдиле.
Оноудача, орча этиб алагъа,
Бир къадырны башчы этиб салдыла.
Элтиб аны олтуртханлай къалагъа,
Эшеклени атла къолгъа алдыла.
Болмай керти ийнанмакълыкъ арада,
Джанмаса да ат джыйын бла отлары,
Энди болуб эшеклеге тамада,
Аман тюлдю къадырланы чотлары.
Эшекле уа ишлейдиле айыбсыз,
Сагъыш этиу кери болуб аладан.
Зоопаркда темир аудан къайгъысыз
Къарарламы, заман озса арадан?
1983 дж.
|